utworzone przez Paweł Nowakowski | 11 09 2017 | Aktualności, Rok leśmianowski
Konferencję rozpoczęto Hymnem Hrubieszowszczyzny w wykonaniu Zespołu Pieśni i Tańca Ziemi Hrubieszowskiej (fot. P.N.)
W minioną sobotę (9 września) w Hrubieszowie odbyła się konferencja popularno- naukowa z okazji 140 rocznicy urodzin Bolesława Leśmiana. Została ona zorganizowana przez Towarzystwo Regionalne Hrubieszowskie, niezwykle zasłużoną instytucje istniejącą już od ponad 200 lat. Do udziału w konferencji zaproszono ITHN oraz Muzeum Regionalne w Iłży. Mimo odległości, ograniczeń czasowych i finansowych nie mogliśmy odmówić włączenia się w tak ważne wydarzenie, widząc w nim możliwość przedstawienia na szerszym forum dokonań Iłży na leśmianowskiej niwie. Nasza delegacja składała się z czterech osób: Adam Bałuch, Łukasz Babula, Norbert Jastalski i Paweł Nowakowski.
Konferencja to przede wszystkim wygłaszanie referatów. Wśród sześciu prelegentów znalazł się reprezentant Iłży Łukasz Babula z wystąpieniem pt. Dom i ogród Sunderlandów, miejsce spotkań z historią i literaturą.
Prelekcja Łukasza Babuli (fot. P.N.)
Był to referat w konwencji filozoficzno – poetyckiej wzbogacony o obszerny zbiór slajdów.
Ale do Hrubieszowa pojechaliśmy nie tylko z przekazem werbalnym. W holu tamtejszego domu kultury wyeksponowaliśmy wystawę plastyczną zaprojektowaną i wykonaną przez Norberta Jastalskiego. Przedstawia ona iłżeckie miejsca i wydarzenia związane z Bolesławem Leśmianem. Ekspozycja ma oryginalny charakter i będzie się rozrastać. W niedalekiej przyszłości zostanie przeniesiona do Zamościa, wzbogacona o plansze hrubieszowskie, a następnie przybędzie do Iłży poszerzona o treści zamojskie. Może okazać się, że będzie to jedyne przedsięwzięcie w tym szczególnym roku, które uda się zrealizować wspólnie przez przedstawicieli trzech leśmianowskich miast.
Dodatkowo dla upamiętnienia naszej obecności w Hrubieszowie wydaliśmy folder, który mógł otrzymać każdy uczestnik konferencji.
Dziękujemy organizatorom wydarzenia za bardzo serdeczne przyjęcie naszej delegacji. Nie tylko poszerzyliśmy naszą wiedzę o życiu i twórczości Leśmiana ale mogliśmy poznać ludzi wrażliwych, twórczych i życzliwych, co jest wartością nie do przecenienia.
Autorzy i tematy wystąpień na konferencji w Hrubieszowie z okazji 140 rocznicy urodzin Bolesława Leśmiana:
- Jerzy L. Krzyżewski, prezes Towarzystwa Regionalnego Hrubieszowskiego im. Stanisława Staszica, Leśmian w Hrubieszowie
- Agnieszka Skubis-Rafalska, Biuro Wojewody Lubelskiego, Człowiek i natura w poezji Bolesława Leśmiana
- Łukasz Babula, Muzeum Regionalne w Iłży, Dom i ogród Sunderlandów, miejsce spotkań z historią i literaturą
- Katarzyna Jakimiak, kustosz Muzeum A. Mickiewicza w Warszawie, Leśmian – warszawskie ścieżki poety
- Teresa Renata Bodys, sędzia Sądu Okręgowego w Zamościu, Bolesław Leśmian – rejent
- Sławomir Bartnik, prezes Towarzystwa Leśmianowskiego w Zamościu, Spacer z Leśmianem po Zamościu
Paweł Nowkowski
Instalacja iłżeckiej wystawy w holu Domu Kultury w Hrubieszowie (fot. P.N.)
Wystawa gotowa (fot. N. Jastalski)
Jerzy Krzyżewski, „naczelny” regionalista i historyk Hrubieszowa, organizator konferencji (fot. N. Jastalski)
Spotkanie Iłży z Zamościem w Hrubieszowie; Sławomir Bartnik (po lewej) prezes Towarzystwa Leśmianowskiego w Zamościu i właściciel Malinowego Chruśniaka Adam Bałuch (fot. N. Jastalski)
utworzone przez Paweł Nowakowski | 6 09 2017 | Aktualności, Historia Iłży, zamek
Władysław IV, Cecylia Renata i Jan Kazimierz, rys. Jana Matejki [źródło: wikipedia]
W bieżącym roku przypada kilka okrągłych rocznic związanych z dziejami zamku Iłża. Do nich należy 380 lecie spotkania króla Władysława IV Wazy ze swoją małżonką Cecylią Renatą. Wydarzenie to opisał Albrycht Radziwiłł, nadając mu niezwykle romantyczny i kurtuazyjny wydźwięk. Przywołajmy relację kronikarza a następnie spróbujmy skonfrontować ją z faktami historycznymi.
6-go września.
Przybył król wieczorem na miejsce, gdzie królowa była stanęła, a przytrzymawszy królewicza Kazimierza, który ablegatem jechał od królowej do króla, wszedł do stancji królowej i tam Opaliński marszałek imieniem króla witał królowę. Skończywszy oracją, marszałek prosi też o audiencję dla szlachty, która z nim przyjechała na przywitanie swojej królowej. Przypuszczono ich, między którymi i król, którego królowa nie poznała. Powtarza tedy król salutacją ścisnąwszy rękę królowej, i wnet królowa do nóg królewskich upada, stąd wielka z obu stron radość. Siadają wkrótce do stołu na wieczerzę, która się przeciągnęła aż do północy. Po której król nocą pośpieszył do Warszawy.”
Władysław IV wg P.P. Rubensa [źródło: polona.pl]
9 sierpnia 1637 r. w wiedeńskim kościele św. Augustyna odbyły się zaślubiny per procura arcyksiężniczki Cecylii Renaty z królem Polski Władysławem IV. Pana młodego zastępował królewicz Kazimierz. Ślubu udzielił biskup chełmiński Jan Lipski. Kilka dni później Cecylia opuściła Wiedeń i 20 sierpnia dotarła do granic Polski. Tam została powitana m.in. przez biskupa krakowskiego Jakuba Zadzika i wojewodę sandomierskiego Jerzego Ossolińskiego. Liczny orszak powoli zmierzał do Warszawy. Zatrzymywał się w wielu miejscach, podejmowany serdecznie przez przyszłych poddanych. Władysław postanowił wyjechać naprzeciw żonie. W towarzystwie najbliższych dworzan 4 września opuścił Warszawę i po dwóch dniach osiągnął Iłżę. Według Albrychta Radziwiłła arcyksiężna nie rozpoznała króla w grupie hołdującej szlachty i dopiero niekonwencjonalne zachowanie zdradziło jego godność. Cecylia jak przystało na miłą i dobrze wychowaną osobę okazała zaskoczenie i radość z tak niespodziewanego spotkania. Małżonkowie wspólnie zjedli wieczerzę, podczas której rozmawiali najprawdopodobniej po niemiecku. Habsburżanka nie znała języka polskiego, ale mogła posługiwać się jeszcze łaciną i włoskim. Po posiłku mimo późnej pory, król zdecydował się na wyjazd, co było bardzo wymowne. Jest faktem, że Cecylia nie zachwycała urodą i Władysław na pewno nie oszalał na jej punkcie, a wręcz przeciwnie był oschły. Możemy nawet użyć eufemizmu, stwierdzając że postępował nieuczciwie gdyż jeszcze przez jakiś czas na zamku z młodą parą mieszkała dawna faworyta Władysława. Dopiero wysiłki królowej doprowadziły do odprawienia kłopotliwej rezydentki.
Cecylia Renata lubiła przejażdżki konne i polowania [źródło: polona.pl]
Wizerunek królowej wykonany rok po jej śmierci (1645) [źródło: polona.pl]
Portret Cecylii Renaty namalowany przez Frans Luycx ok. 1640 r. [źródło: wikipedia]
Oryginalne schody głównego „wschodu” (fot. P.N.)
Paweł Nowakowski
